Zo blijft je remsysteem feilloos functioneren

Het remsysteem wordt in de vakantie, met name tijdens het rijden in de bergen, zwaarder belast dan het rijden in ons vlakke landje. We behandelen een aantal zaken die het remmend vermogen van de camper kunnen verminderen.

De werking van het remsysteem

Het remsysteem van de meeste campers is een hydraulisch systeem. De remmen bestaan uit schijfremmen op de vooras en trommelremmen op de achteras. Er zijn ook uitvoeringen die rondom zijn uitgerust met schijfremmen. Verder hebben alle voertuigen een handrem waarmee de camper in stilstand kan worden gehouden en kan dienen als noodrem.

De uitgeoefende kracht met de voet op het pedaal wordt omgezet in een remdruk in het remleidingsysteem. De hoofdremcilinder zorgt hiervoor. De opgebouwde remdruk wordt via remleidingen en remslangen doorgegeven aan de remmen bij de wielen, waardoor de camper afremt, tot stilstand komt en in stilstand wordt gehouden.

Remmen gaat gepaard met veel warmte bij de remmen. De remschijven en de remtrommels kunnen tijdens het remmen gloeiend heet worden.

Gevaar van remfading

To fade betekent afnemen of verwelken. Dit wil zeggen dat bij remfading de wrijvingscoëfficiënt tussen de remvoering en de remtrommel of de remschijf afneemt. De remkracht daalt daardoor aanzienlijk. Veelal gebeurt dat bij afdalingen in de bergen waarbij de remmen veel worden gebruikt. Bij dergelijke ritten loopt de remtemperatuur flink op.

In zulke gevallen lost het bindmiddel van het remvoeringmateriaal op. Het vormt een harde, glasachtige laag op de voering, waardoor de wrijvingscoëfficiënt zeer sterk vermindert. Een verdere verhoging van de pedaalkracht om het verlies aan remkracht te compenseren gaat niet óf slechts gedeeltelijk gepaard met een verhoging van de remkracht.

Voorkom hoge temperaturen

Het is dus zaak hoge remtemperaturen te voorkomen. Dit doe je door af te remmen op de motor. Ook is het mogelijk af te remmen met een uitlaatrem of een retarder (een transmissierem). Deze onderdelen moeten dan wel aanwezig zijn.

De huidige remvoeringsmaterialen zijn van goede kwaliteit en zullen na het optreden van remfading steeds bij een kleine temperatuurdaling hun oorspronkelijke wrijvingscoëfficiënt weer terug krijgen. Afhankelijk van de omstandigheden kan het voorkomen dat het voeringmateriaal zich niet herstelt van remfading. Vervanging van remvoeringen en/of remblokken zal dan nodig zijn.

Kookpunt remvloeistof

Het koken van de remvloeistof is een andere oorzaak van een verminderde remkracht. De remvloeistof brengt de uitgeoefende rempedaalkracht op de hoofdremcilinder, in de vorm van vloeistofdruk, over op de wielremcilinders.

Om deze overbrengingsfunctie gedurende lange tijd te kunnen vervullen moet de remvloeistof over verschillende eigenschappen beschikken. Het moet onder meer een hoog kookpunt hebben. Tijdens het remmen wordt de bewegingsenergie van de auto omgezet in warmte, waardoor de temperatuur van de remvloeistof kan oplopen tot zo'n 150 °C.

Het hoge kookpunt voorkomt vorming van damp- of gasbellen. Mocht zo'n gasbel ontstaan dan is het mogelijk dat bij een volgende remming geen remdruk kan worden opgebouwd. Een gasbel is nu eenmaal samendrukbaar. Dit verschijnsel wordt vapourlock of dampslot genoemd.

Hoge watertolerantie

Een andere belangrijke eis is dat remvloeistof een hoog watertolerantie moet hebben. Geringe hoeveelheden water mogen het kookpunt niet noemenswaardig verlagen. Alhoewel het remsysteem, buiten het remoliepotje om, een gesloten systeem is, komt er altijd vocht in het remsysteem. Met name via diffusie van de flexibele remslangen. Het is dan ook belangrijk dat vrije waterdruppels in het remsysteem niet kunnen ontstaan.

De remvloeistof is daartoe hygroscopisch, dat wil zeggen dat de remvloeistof water oplost of chemisch bindt. Hiermee wordt ook voorkomen dat vrije waterdeeltjes in de winter bevriezen. De mate van invloed van het water op het remvloeistof wordt bepaald door het natte kookpunt te bepalen. Goede remvloeistof heeft een kookpunt van ca 300 °C. Naarmate er meer water in de remvloeistof opgelost is daalt het kookpunt.

Bij de jaarlijkse campercontrole hebben wij kookpunten gemeten van beneden de 120 °C. Het bepalen van het kookpunt is een belangrijk punt van aandacht, met name wanneer de campers zelf wordt onderhouden. Sommige merken adviseren de remvloeistof ieder jaar te verversen, andere merken om de twee jaar.

Rembekrachtiger

Onze campers zijn allemaal uitgerust met een onderdruk-rembekrachtiger. Dit onderdeel ondersteunt en vergroot de voetkracht die de bestuurder op het rempedaal uitoefent. De werking van de rembekrachtiger berust op het onderdrukprincipe. Bij benzinemotoren wordt de onderdruk onttrokken aan het inlaatspruitstuk en bij dieselmotoren is daarvoor een aparte vacuümpomp nodig.

De onderdruk-rembekrachtiger maakt gebruik van het drukverschil tussen de onderdruk en de atmosferische luchtdruk. De atmosferische luchtdruk drukt op een membraan met een groot oppervlak waardoor de bekrachtiging een feit is.

Wanneer de onderdruk om technische redenen wegvalt is er geen drukverschil meer en werkt de bekrachtiging niet meer. Het uit zich in sterk verminderde remkracht, die voor de bestuurder duidelijk merkbaar is.

De werking van de rembekrachtiger kan door de bestuurder eenvoudig worden getest. Trap, voordat je de motor start, het rempedaal in. Start vervolgens de motor. Wanneer merkbaar het rempedaal verder naar beneden zakt is dat het teken dat de bekrachtiger werkt. Mocht dat niet zo zijn dan is een bezoek aan de garage nodig voor het opsporen en reparatie van het defect.

Hill Holder

Als je camper een Hill Holder functie heeft maakt dat het wegrijden op een steile helling (de hellingproef) een stuk gemakkelijker. Kijk in je gebruiksaanwijzing naar de aanwezigheid en de werking. Bij hellingen vanaf 5 graden stijging kan de Hill Holder de ingetrapte voetrem nog een aantal seconden vasthouden na het loslaten. Dat geeft je de tijd om de camper in de versnelling te zetten en de koppeling te laten opkomen, zonder dat de camper direct achteruit terug rolt. Zodra de koppeling op komt wordt de rem losgelaten. Zo kan je zonder gebruik van de handrem toch veilig wegrijden op een helling. 

Moderne remsystemen

De hedendaagse remsystemen kunnen heel wat aan. Zeker bij campers die rondom remschijven hebben. Voorwaarde is wel dat het remsysteem van de camper in goede staat van onderhoud is. De warmteoverdacht naar de remvloeistof is minder, zodat die onder het kookpunt blijft. Voor de remvloeistof geldt dat deze voldoet aan het kookpunt.

De remblokken en -schijven slijten en worden dunner. En nemen daardoor te weinig warmte op. De warmteoverdracht naar het remvloeistof neemt toe en is het kookpunt eerder bereikt. Goede remvloeistof is dan ook van cruciaal belang, net als controle van het kookpunt van de remvloeistof.