Rondje zwerven door Rivierenland

Voorbij Palingrokerij Dun Hoek aan de Schouwensedijk doemt voor onze ogen een stoere veste op: slot Loevestein. In 1361 liet ridder Dirc Loef van Horne het bouwen op deze gunstig gelegen punt, waar Maas en Waal samenkomen. Het is voor ons het startpunt voor een zwerftocht door Rivierenland, het zuidwestelijke deel van Gelderland, dat de Tielerwaard, de Culemborgerwaard, de Bommelerwaard, de Betuwe en het Land van Maas en Waal omvat. Het biedt een afwisseling van rivieren, dijken, uiterwaarden, oeverwallen en kommen.

Route Rivierenland

De ligging van de nabijgelegen nieuwe camperplaats aan de Waal is mooi: je ziet de schepen langzaam voorbij ploegen. Een bezoek aan Slot Loevestein is verrassend: je loopt er met een sleutel om je nek, waarmee je letterlijk deuren opent en op die manier veel aan de weet komt. Ook het alom bekende verhaal van de boekenkist en Hugo de Groot komt aan de orde. Op cabareteske wijze beeldt een gids de ontsnapping in 1621 uit. Maar ook komen we te weten dat De Groot in 1625 het boek Over het recht van oorlog en vrede schreef, waarmee hij de basis legde voor het moderne volkenrecht. Later op de dag zet de veerman ons met de fiets over de afgedamde Maas naar het authentieke vestingstadje Woudrichem, onder andere bekend door de zalmschouw, een apart soort houten riviervissersboot. Wij fietsen een stuk langs de Merwededijk, genietend van het glinsterende water, maar helaas wel onder grijze wolkenluchten. Overnachten bij Loevestein is heerlijk rustig en het is er pikdonker.

Slot Loevestein aan de Lek

Glazen boomgaard

De volgende dag rijden wij door een afwisselend landschap met boomgaarden, weilanden met koeien, grienden en rietvelden naar Brakel en nemen de pont over de Waal naar Leerdam, de glasstad aan de Linge. Met 108 kilometer is de Linge overigens de langste rivier van Nederland, zo leren wij. De rivier zorgde voor de aanvoer van zand, kalk en soda, zodat de glasindustrie hier kon ontstaan.

Het Nationaal Glasmuseum is gevestigd in de villa van 1912 waar voorheen fabrieksdirecteur Cochius woonde. Los van de vaste museumstukken is er tot 2 oktober van dit jaar een expositie te zien van Ettore Sottsass, een veelzijdig ontwerper en kunstenaar, die vooral van felle kleuren hield. De tentoonstelling is een initiatief van gastconservator Frans Leidelmeijer, bekend van het tv-programma Tussen Kunst en Kitsch. Ook de wereldbekende gildeglazen, in 1930 ontworpen door Copier, worden nog steeds in grote aantallen gefabriceerd bij Royal Glas Leerdam. In de beschutte museumtuin hangen vruchten in de bomen, met daaromheen glazen potten. Een interessant experiment, in samenwerking met Wageningen University: de glazen boomgaard.

Elke doordeweekse middag zijn er in Leerdam rondleidingen in de oorspronkelijke glasfabriek uit 1878, waar Royal Leerdam Crystal nu kristal in fabriceert. Dit bevat onder andere lood en is veel glanzender dan glas. In de oude fabriek met hoge schoorsteen zien wij vele facetten van deze kunst. Glasblazen is spectaculair: vuur en veel behendigheid maken van die hete, stroperige substantie iets wonderbaarlijks. Bekende kunstenaars laten hier hun ontwerpen in kristal blazen. Leerdam in het groene hart is een levendig stadje met goede camperplaatsen, maar wij willen vandaag door naar Culemborg.

Krijgslustig verleden

Ogenschijnlijk doelloos in het land ligt een hoge, smalle, maar stevig ogende dijk, die van Gorinchem naar Culemborg loopt: de Diefdijk. De dijk ligt dwars tussen de Lek en de Waal en moet ervoor zorgen dat bij een dijkdoorbraak alleen de Betuwe volloopt, maar Holland en de Randstad droog blijven. Dit is in 1100 zo bedacht en de opzet wordt nog altijd in stand gehouden.

De historische Diefdijk

Wij rijden voorzichtig over de dijk naar Culemborg, terwijl we de prachtige omgeving bewonderen. Hollandser bestaat niet: veel rietgedekte huizen, kleurige veldbloemen langs het dijktalud, veel bunkers uit 1940, plus fraaie forten, die getuigen van een krijgslustig verleden. Fijn dat ook het weer zich inmiddels heeft aangepast.

Culemborg heeft een goede camperplaats bij de jachthaven met ruime plekken en het stadje zelf is een en al monument. Er is dan ook heel veel te bekijken. De Lek is terecht een toeristentrekker en in de zomermaanden vaart er een liniepont tussen diverse forten, dus het is een ideaal fiets- en wandelgebied.

Zoeken naar seks

Met de zwaaipont worden wij de volgende dag de mistige Lek overgezet en we rijden over de Lekdijk naar Wijk bij Duurstede. Wij willen kennismaken met het vestingstadje, bekend door schilderijen van de molen en van de ruïne van een kasteel uit de dertiende eeuw. De zon doet weer mee. De ligging is waterrijk, aan de kruising van het Amsterdam- Rijnkanaal met de Lek en de splitsing van de Nederrijn in de Lek en de Kromme Rijn. Wat zit het Rivierenland vol verrassingen! Jammer dat hier geen camperplaats is.

We willen wat groene inspiratie op doen in De tuinen van Appeltern, dus nemen we weer een pont over de Nederrijn en tuffen verder over de binnenwegen, langs vele fruitgaarden en het Tielse Flipje, richting waterrecreatiegebied De Gouden Ham in het Land van Maas en Waal. Hier is camperplaats De Maasplassen, een nette plek langs het water, met gastensteigers voor de bootjeslui. Na ons geïnstalleerd te hebben fietsen wij naar De tuinen van Appeltern en worden daar bijna oorverdovend verwelkomd door groenekikkergekwaak.

De tuinen van Appeltern

In de vele vijvers springen ze van lelieblad tot lelieblad, druk zoekend naar... seks? Om even in deze sfeer te blijven: door de inspiratie van het Jeroen Bosch-jaar ontbrak De tuin der lusten hier ook niet. Ondeugend gedaan! Het is een veelzijdig park, waar het goed toeven is. De theetuin is lommerrijk, dus lunchen wij daar.

Wij worden stil

Als afsluiting van dit lange camperweekend in Rivierenland willen wij nog een klein fietstochtje maken. Wij komen door Appeltern langs stoomgemaal De Tuut en fietsen over de dijk langs de Heerlijkheid Batenburg, een piepklein plaatsje met een sfeervolle burgruïne, die eens hoog en imposant geweest moet zijn. Op een poortsteen staat dat Batenburg in het jaar 327 is gebouwd op de resten van een Romeinse tempel. De beschreven geschiedenis gaat terug tot het midden van de twaalfde eeuw en daarmee is het een van de oudste kastelen van Gelderland. Vervolgens gaan we weer verder tot het voetveer naar Ravenstein.

Als wij de Maas zijn overgezet, struinen we nog wat over de kinderkopjes van Ravenstein en gaan dan verder langs Dieden en Demen tot het Maasveer Megen, om na een rondje van twintig kilometer weer uit te komen op onze fraaie groene camperplaats.

Van de slotstrofes van het gedicht van Marsman: ‘in alle gewesten – wordt de stem van het water – met zijn eeuwige rampen – gevreesd en gehoord’, worden wij stil. Uit alles blijkt hoe serieus dit nu is. Het was een puur Hollands, leerzaam en ontzettend fijn campertochtje.

Informatief

De route is gereden met een Hymer B594 van 6.99 meter lang, 2.35 meter breed en 3 meter hoog.

Overnachten

• Camperplaats Slot Loevestein
• Camping De Helling
• Strand Maaslanden Appeltern

Gpx-bestanden

Download hier de gpx-bestanden van de route.

• A2 naar camperplaats Loevestein
• Camperplaats Loevestein naar Leerdam
• Leerdam naar camperplaats Culemborg
• Camperplaats Culemborg naar Wijk bij Duurstede
• Parking Wijk bij Duurstede naar camperplaats Maaslanden

Meer informatie over het downloaden van gpx-bestanden staat hier.

Websites

• www.slotloevestein.nl
• www.nationaalglasmuseum.nl
• www.royalleerdamcrystal.nl
• www.appeltern.nl