Vanlife in Polen; alles wat je moet weten

Bernadet Heimans

Polen is misschien niet de eerste bestemming waar je aan denkt wanneer het over vanlife en vrijheid gaat. Maar dit weidse land is een heuse verborgen parel, zo ontdekten vanlifers Janneke en Vincent. Zij trokken langs de Baltische kust in hun hemelsblauwe VW oldtimer camper en lieten zich verbazen door de ongerepte natuur, tijdloze dorpen en onaangeroerde kustlijn. Niemand beter om je te adviseren over de Poolse awesomeness dan deze ervaringsdeskundigen dus. Hun advies? “Get it while it’s hot, want iedereen weet wat er met dit soort verborgen parels uiteindelijk zal gebeuren.”

Janneke en Vincent leefden hun beste blauwe busleven in Polen. Je volgt hen via @janis_driving.

Het land en de mensen

“Ken je ze nog, kleine dorpskermissen en markten waar je je eigen naam of die van je crush op een rijstkorrel kan laten kalligraferen of een funky tie-dye shirt aanschaft? Bingo, dit alles vind je nog in Polen. De tijd lijkt hier stil te hebben gestaan. Het land voelt alsof je door een soort tijdcapsule rijdt, regelrecht de 90’s in.

De sfeer is zoals je die in een voormalig Oostblokland zou verwachten. De steden zijn charismatisch en overal waar je kijkt is de indrukwekkende historie zichtbaar. Maar er is ook armoede, verwaarlozing en leegstand in de buitenwijken en het alcoholgebruik (en bijbehorende onrust) is up there. Als vrouw kun je aandacht van het mannelijk publiek verwachten, maar tegelijkertijd werd in restaurants het gesprek uitsluitend met mijn vriend gevoerd. Like I said, straight to the 90’s.

Het land is ruig en puur, in de breedste zin van het woord denk ik. Het is misschien dan ook (nog) geen land voor de luxe camperaar. Het schuurt een beetje hier en daar, en daar moet je van houden. De mensen lijken op het eerste gezicht soms wat nors, maar dit zijn ze zeker niet. Als je de moeite neemt om contact te maken, zijn de meesten zeer vriendelijk en gastvrij. Toegegeven, je moet er soms even je best voor doen en het kan zijn dat je af en toe even moet overschakelen op Duits. Mooi moment om je mit, nach, bei, seit, von, zu, aus weer even op te halen dus.

“Het land is prachtig, echt nog groen en ongerept. Het heeft 23 Nationale Parken met duizenden meren, gigantische berggebieden en een onbeschrijflijke kust. De vele regels zoals wij die hier in Nederland en andere West-Europese landen kennen bestaan er (nog) niet. Dit alles maakt dat vanlife er heel vrij voelt, er zijn bijvoorbeeld nog heel veel plaatsen waar je heerlijk kunt wildkamperen. Zelfs in het hoogseizoen is het er vrij rustig en hoef je je achtertuin niet met 86 andere witte campers te delen. We zijn overal wel wat andere camperaars tegen gekomen en de sfeer was heel gemoedelijk en gezellig. Het toerisme is er overigens wel in opkomst, maar vooralsnog vind je er geen megalomane hotelketens met afgezette privéstranden. En vandaag de dag is dat een groot goed.”

Witte stranden, blauwe oceanen en groene bossen. Who knew dat Polen zo idyllisch was.

Campervoorzieningen

“De voorzieningen zijn simpel maar doeltreffend. De dorpen zijn goed toegankelijk voor campers en overal zijn supermarkten waar je je goed kunt bevoorraden. Ga niet uit van grote hoeveelheden verse groente, het land lijkt meer gericht op koolhydraten dan vitamines. Deegwaar en vlees regeren hier de keuken. Ze lopen dan ook wat achter op de vega en vegan transitie die wij in het Westen doormaken. Dus als je je vertrouwde vegaburgers wilt eten, zul je ze zelf mee moeten nemen.

Campervoorzieningen bleken ook een iets lastiger verhaal. Camperplaatsen, zoals wij die kennen in het Westen, vind je er namelijk zelden tot nooit. Het halen en lozen van water is daardoor een iets grotere uitdaging. Evenals het vinden van prullenbakken. Dit betekent dat je voor het lozen van je chemische toilet dus meestal bent aangewezen op een camping en voor je water op de supermarkt of het incidentele tankstation. Publieke toiletten zijn bijna overal gratis, dus dat is wel heel fijn.”

Het weer

“De beste tijd om door Polen te reizen is tussen mei en september, tenzij je een hardcore overwinteraar bent. Buiten de zomermaanden kan het namelijk wel écht koud en donker zijn. Maar de zomermaanden zijn echt heerlijk om te vanlifen, met name in het noorden. Het was daar precies warm genoeg zonder dat het er zinderend heet wordt. En met de huidige klimaatontwikkelingen is dat vrij uitzonderlijk. We hebben elke dag zelfs in de Baltische zee gelegen. En dat is ook écht heel bijzonder, want ik (Janneke) ben een behoorlijke warmwatervis.”

Camping, camperplaats of wildkamperen

“Zoals eerder genoemd hoef je hier geen overvloed aan camperplaatsen te verwachten. Je hebt dus de keuze uit een camping of wildkamperen. De campings zijn basic maar goed onderhouden en heel betaalbaar. Daarnaast hebben we op kleine natuurcampings gestaan, waar je voor een paar euro ook heerlijk kunt verblijven. Prima opties als je liever niet wilt wildkamperen dus.

De campings zijn basic maar gezellig.

Dat gezegd hebbende, hebben wij voornamelijk gebruik gemaakt van wildkampeerplaatsen die we via de welbekende Park4Night app hebben gescoord. Het land is (nog) niet zo populair onder camperaars dus er is veel ruimte en rust te vinden. Het vinden van een plekje in de natuur is dus erg gemakkelijk. We hebben ons herhaaldelijk in een Caribisch paradijs gewaand te midden van wit zand, dennenbomen en onvergetelijke zonsondergangen. Zwemmen, lezen, sunsetten, borrelen, slapen en repeat.

However, wildkamperen rondom de steden is iets ingewikkelder. Polen is over het algemeen een veilig land, maar de sfeer in de steden heeft wel een echte Oostblok vibe. De combinatie van de sobere buitenwijken en eerder genoemde (alcoholische) onrust kan een overnachting rondom bewoond gebied soms wat onveilig laten aanvoelen. Lees je van tevoren goed in over de plek en benut vooral de reviews van eventuele camperapps die je gebruikt.”

Internet en telefoonbereik

“Het telefoon- en internetbereik is meer dan prima, we hebben nooit zonder hoeven zitten. Zelfs in de meer afgelegen gebieden behielden we ons bereik. We maken zelf geen gebruik van lokale simkaarten en databundels maar die zijn hier goed betaalbaar. Je koopt bij elke willekeurige supermarkt een SIM-kaartje en kunt de kaart vervolgens heel gemakkelijk online opwaarderen. Starlink heeft overigens ook een goede dekking in Polen. De dichtheid van satellieten is hier groot dus je kunt snel en stabiel internet verwachten.”

Kosten

“Een van de beste dingen aan Polen: de lage prijzen. Deel de Nederlandse prijzen door de helft en dan heb je ongeveer de Poolse bedragen te pakken. Boodschappen, brandstof, openbaar vervoer; het is hier allemaal extreem goedkoop. Het land heeft zijn eigen munteenheid, de Zloty (PLN), dus als je ergens gaat pinnen krijg je vaak de keuze tussen betalen in euro’s of in PLN. Kies altijd voor PLN. Als je voor euro’s kiest betaal je namelijk al snel 13% extra wisselkoers. Hou er ook rekening mee dat je in de kleinere dorpjes, sommige restaurants en in het openbaar vervoer alleen contant kunt betalen. Zorg dus dat je altijd wat cash bij je hebt.”

Coffee with a verlaten view. Polen is nog uniek in de rust, zelfs in het hoogseizoen.